“กระดูกคอเสื่อม” อีกหนึ่งโรคที่ควรรู้จัก อาการแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่1. กลุ่มอาการที่เกิดจากการเสื่อมของหมอนรองกระดูกและภาวะกระดูกที่คอโดยตรง ได้แก่ อาการปวดคอเคลื่อนไหวได้ยาก อาการมักจะเป็นมากเวลาอยู่ในท่านั่งหรือยืน แต่ถ้านอนพักอาการจะดีขึ้น มักปวดตรงกลางคอ มีร้าวปวดมาที่สะบักด้านใน บริเวณไหล่ และมักพบการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อร่วมด้วย2. กลุ่มอาการที่เส้นประสาทถูกกดทับ จะมีอาการร้าวลงมาที่แขนและมือ อาการจะมากตอนลุกนั่งหรือยืน ซึ่งเกิดจากน้ำหนักศีรษะถ่วงให้ศีรษะกดตรงเส้นประสาทคอ ซึ้งถ้านอนพัก อาการปวดร้าวลงแขนจะดีขึ้น นอกจากนี้ผู้ป่วยจะมีอาการปวดร้าวลงแขน แรกๆจะมีอาการปวด ต่อมาจะมีอาการชาร่วมด้วย ถ้ากดนานเข้าจะพบภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรงได้3. กลุ่มอาการของไขสันหลังถูกกดทับ อาการปวดอาจมีไม่มาก ผู้ป่วยจะมาด้วยอาการอ่อนแรง โดนเฉพาะขา เดินเซ ไม่มั้นคง มีอาการเกร็งกล้ามเนื้อ เดินลำบาก นอกจากนี้ในบางรายอาจมีอาการร่วม เช่นในกรณีที่กระดูกคอมีกระดูกงอก อาจไปเบียดหลอดอาหาร ทำให้มีอาการกลืนลำบากได้ บางรายไปกดเส้นเลือด (Vertebal arteries) ทำให้มีอาการเวียนศีรษะ มีเสียงในหู เป็นต้นการรักษาแนะนำผู้ป่วยไม่ให้ใช้คอ ใช้ภาษาคอมากเกินความจำเป็น จัดสรีระร่างกายในชีวิตประจำวันให้ถูกต้อง หลีกเลี่ยงการแหงนคอ การก้มนานๆ พยายามให้กระดูกคอตั้งตรงหรือก้มไปข้างหน้าเล็กน้อย เลิกสูบบุหรี่ เพราะจะมีผลโดยตรงกับหมอนรองกระดูก และเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงระบบประสาท เน้นการรับรู้การดำรงสติในการใช้คอ ในบางรายอาจใช้ที่พยุงคอช่วยได้ในระยะสั้นๆ การให้ยากลุ่ม Cirticosteriod ใน ระยะเวลาสั้นๆ ช่วยในการลดบวมของเส้นประสาทได้ กลุ่มยา NSAID สามารถช่วยลดปวดได้ โดยให้เป็นระยะเวลาที่ไม่นาน นอกจากกลุ่มยาต้านเศร้า ยากันชักบางตัวสามารถช่วยลดอาการได้การทำกายภาพบำบัด เช่น การดึงคอ สามารถทำได้ แต่ไม่ควรใช้แรงมากเกินไป ในการดึง ถ้าดึงแล้วมีอาการอ่อนแรงมากขึ้นหรือชามากขึ้นให้หยุดดึงทันทีการผ่าตัดถ้าการรักษาข้างต้นไม่ดีขึ้น ผู้ป่วยมีอาการอ่อนแรงหรืออ่อนแรงเร็ว มีอาการกดไขสันหลังชัดเจน ก็เป็นข้อบ่งชี้ในการผ่าตัด การผ่าตัดส่วนมากเป็นการนำส่วนที่กดเส้นประสาทออก และป้องกันไม่ให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง
การป้องกัน
- ในแต่ละวันของการทำงาน ไม่ควรก้มหน้านานเกินไป ทุกๆ 30 นาที ควรเปลี่ยนอิริยาบถด้วยการเงยหน้าประมาณ 3-5 นาที และไม่ควรก้มๆ เงยๆ คอมากเกินไป จะทำให้เกิดอาการปวดคอได้
- หากต้องเดินทางไกลๆ ควรหาหมอนรองคอ เพื่อป้องกันอาการปวดคอในระหว่างที่นอนหลับ แล้วคอพับลง จะช่วยป้องกันอาการปวดคอได้ทางหนึ่ง
- เลือกใช้หมอนที่รองรับสรีระของคอได้พอดี มีความนุ่มพอดี ไม่นิ่มหรือแข็งจนเกินไป รวมถึงควรเลือกเตียงที่มีความนุ่มพอดีด้วยเช่นกัน
- หมั่นบริหารกล้ามเนื้อคอทุกวัน วันละ 5-10 นาที โดยมีท่าในการบริหารง่ายๆ ดังนี้
หมั่นบริหารกล้ามเนื้อคอทุกวัน วันละ 5-10 นาที โดยมีท่าในการบริหารง่ายๆ ดังนี้
เอามือยันด้านข้างศีรษะ ออกแรงต้านกันสักครู่ นับถึง 5 เปลี่ยนเป็นมือซ้ายทำแบบเดียวกัน ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง วันละ 3 ครั้ง
ก้มหน้าเล็กน้อย เอามือออกแรงต้าน นับถึง 5 แล้วกลับท่าเดิม พักสักครู่ ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง วันละ 3 ครั้ง
เงยหน้าไปทางด้านหลังอย่างช้าๆ จนสุด ค้างในท่านั้นสักครู่ ค่อยก้มหน้ากลับสู่ท่าปกติ ทำซ้ำ 5-10 ครั้ง วันละ 3 ครั้ง
ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยวันละ 30 นาที 3 วันต่อสัปดาห์
แม้ว่า “โรคกระดูกคอเสื่อม” จะมีความอันตราย และสามารถเป็นได้ตั้งแต่อายุไม่มาก แต่หากเราใส่ใจสุขภาพคอ ไม่ทำพฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ และหมั่นบริหารกล้ามเนื้อคอ